Pırlanta Alırken Hangi Faktörler Fiyatı Etkiler?
Pırlantalar mücevherler arasında öne çıkan önemli bir yere sahiptir. Zarif görünümü ve göz alıcı parlaklığı ile değerli bir taş olan pırlanta, birlikte kullanıldığı türlü takılardaki nadirliğiyle sevdiklerine verebileceğin özel hediyelerden biri. Pırlantayı ister hediye istersen de yatırım amaçlı alabilirsin. Ancak aklında tutman gereken önemli bir nokta var: fiyatlar. Pırlantaların taşıdıkları fiyatları etkileyen pek çok faktör mevcut. Bu faktörleri en iyi şekilde anlayarak pırlanta seçimini bütçeni aşmadan belirlemen mümkün olur. Pırlanta fiyatları konusuna etki eden temel unsurlar arasında karat, berraklık, renk ve kesim yer alır. Bu hususlar pırlantanın görünümünü değiştirdiği gibi fiyatların da farklılığının sebepleri arasındadır. Şimdi gel, pırlantanın fiyatlarını değiştiren faktörleri irdeleyerek pırlantalı takıları belirleme sürecini kolaylaştıralım.
Pırlantanın Berraklığı
Pırlantanın berraklık değeri, temelde pırlantanın dış yüzeyindeki izleri yani blemish varlığını bunun yanı sıra içinde bulunan doğal kusurları (inclusion) ifade eder. Genellikle çıplak gözle görünmeyen bu kusurlar, pırlantanın oluşumu esnasında meydana gelir. Yüksek kaliteli sınıfına giren pırlantaların bu açıdan neredeyse kusursuz olduğu söylenebilir. Berraklık değeri yüksek olan pırlantalar çok daha değerlidir.
Pırlantaların berraklıkları belli kriterlere göre belirlenir. GIA gibi gemolojik enstitülerce belirlenen berraklık sınıfları toplamda altı tanedir. Bunlar; Flawless, Internally Flawless, Very, Very Slightly Included, Very Slightly Included, Slightly Included, Included şeklindedir. Şimdi bunların ifade ettiği anlamlara bir göz atalım.
-
Flawless: Kusursuz anlamına gelen bu berraklık derecesine sahip pırlantalarda içsel ve dışsal hiçbir kusur yoktur. Son derece nadir olan Flawless pırlantalar yüksek değerliler kategorisindedir.
-
Internally Flawless: İçsel kusursuz sınıfında olan Internally Flawless pırlantalar, içsel kusur barındırmamasının yanında minimal dışsal kusurlara sahip olabilir.
-
Very, Very Slightly Included: Çok az kusurlu kategorisinde olan bu pırlantalar, minik ve gözle zor görülen içsel kusurlar barındırabilir.
-
Very Slightly Included: Az kusurlu pırlantalarda kusurlar belirgin değildir fakat dikkatle incelendiğinde kusurlar görülebilir.
-
Slightly Included: Kusurlu sınıfına dahil olan Slightly Included pırlantalarda içsel kusurlar belirgin olabilir. Büyüklükleri gözle görülebilir düzeyde bulunabilir.
-
Included: Ağır kusurlu derecesinde olan bu tür pırlantaların içsel kusurları büyük olabilir. Included pırlantalarda parlaklığın etkilendiğini söylemek mümkündür. Diğer berraklık düzeylerine kıyasla düşük fiyatlı kategorisindedir.
Pırlantanın berraklık düzeyi, pırlanta fiyatlarını direkt olarak etkiler. Kusursuz olan bir pırlanta nadir olmasıyla beraber daha pahalı fiyat etiketlerine sahiptir. Berraklık seviyesinin yüksek olması, ışığı daha iyi yansıtarak daha parlak görünmesini sağlar. Daha parlak olan pırlantalarla işlenen takılar da böylece daha estetik görünümler sunar. Pırlanta seçiminde berraklık değerinin artmasıyla beraber fiyatın da yükseleceğini ön görerek seçimlerini gerçekleştirebilirsin.
Pırlantanın Rengi
Gemological Institute of America, GIA, tarafından belirlenen pırlantaların renk skalasında harfler kullanılır. D ile Z’ye uzanan renk skalası, pırlanta renklerinin ayrıştırılmasını sağlar. D, E, F kategorilerine dahil olan pırlantalar renksiz sınıfındadır. Renksiz sınıfında olan bu pırlanta çeşitleri, pırlanta çeşitlerinin en değerlileri olarak kabul görür.
Near-colorless renk kategorisinde yer alan pırlantalar ise G, H, I ve J harfleriyle ifade edilir. Görünümlerinin renksiz sınıfında bulunan D, E, F pırlantalarına çok benzediği söylenebilir. Renk skalasının altında ise J, K, L derecelerindeki pırlantalar bulunur. J, K, L gibi renk sınıflarına dahil olan pırlantalarda hafif sıcak bir renk tonu gözlemlenebilir. Bu renk tonları arasında sarı ve kahverengimsi tonlar olduğu söylenebilir.
Pırlantanın herhangi bir renk sınıfına dahil olması yalnızca kendisiyle alakalı olmayabilir. Örneğin pırlantanın bir metale eklenmesiyle taş olduğundan daha farklı bir renk tonunda görülebilir. Eğer beyaz renkli bir metal ile birleştirecek ise pırlantanın renk derecesinin H ve daha üstünde olmasına dikkat etmen gerekir. Beyaz renkli metallerle kullanılacağı durumlarda J, K, L gibi renk sınıflarında bulunan pırlantalar daha sarı bir görüntü verebilir. Pembe, sarı gibi alt tonlarında metallerle birleştirildiğinde ise bu kategorilere dahil olan sarımsı pırlantaların rengi daha yumuşak bir görünüm ortaya koyabilir.
Pırlantaların farklı renk sınıflarına dahil olması, fiyat skalasını değiştiren önemli noktalardan biri. Renksiz grubuna dahil olan pırlantaların fiyat değerleri çok daha yüksek olur. Renk düzeyinde Z’ye doğru ilerledikçe pırlantaların taşıdıkları fiyat düşer. Bunun nedeni renksiz olan pırlantaların daha fazla ışık yansıtarak daha parlak görünmesindendir. Pırlantada renk seçimini kişisel beğenilerine göre yapman mümkün. Ancak daha değerli olmasını istiyorsan mutlaka üst sıralarda yer alan pırlantaları tercih etmen gerekir.
Pırlantanın Karatı
Pırlantaların fiyat değerini etkileyen en önemli hususlardan biri hiç şüphesiz karattır. Karat pırlantanın ağırlığını belirleyen bir ölçü birimi olarak tanımlanabilir. Bir karat yaklaşık olarak 200 miligrama eşittir. Karat birimi, pırlantaların büyüklüğünü belirler. Taşın değerini direkt olarak etkileyen karat ölçüsünün yükselmesi, taşın fiyatının da artmasına neden olur. Fakat bu fiyat artışının doğrusal olduğunu söylemek tamamıyla doğru bir ifade değil. Bunu daha net açıklamak gerekirse 2 karatlık pırlantanın 1 karatlık pırlantaya göre 2 kat fiyat taşıdığı söylenemeyebilir. Çünkü karatın yüksek olması daha nadir olduğu anlamına gelir ve pahalılığı da daha fazladır.
Karat pırlantanın boyutunu belirler ancak bu faktörün yanında taşın kesimi ve şekli de önemlidir. Orantılı ve iyi kesilen bir pırlanta büyük olabilir. Fakat karat değeri ile beraber kesimin de rolünün büyük olduğunu söylemek gerekir. Çünkü taşın kesim şekli ışığın yansımasını doğrudan etkiler. Karat tek başına bir pırlantanın değerini belirleyemese de renk, kesim ve berraklık faktörlerine de mutlaka bakılmalıdır. Yani bir pırlantanın sadece boyutunun artmasına değil kesimine ve diğer faktörlere de dikkat etmelisin.
Pırlantanın Kesimi
Pırlantanın kesimi, pırlantanın görüntüsünü ve ışıltısını belirleyen önemli faktörlerin başında gelir. Kesim; pırlantanın şekli, oranı, yüzeylerin açısı gibi unsurların tamamını kapsayan karmaşık bir süreçtir. Pırlantanın ışığı ne düzeyde yansıttığı ve ne kadar parlak göründüğü, pırlantanın kesim şekliyle beraber belli olur. GIA gibi kuruluşlar, pırlantanın kesimini üç ana sınıfa ayırır. Bunlar Good, Very Good ve Excellent olarak sıralanabilir. Excellent yani Çok İyi kategorisinde olan pırlanta, ışığın en iyi düzeyde yansımasını sağlar. En parlak görünüme sahip olan pırlantalar Excellent kategorisindedir.
Pırlantanın kesimi, taşın şeklinin yanı sıra taş yüzeyinin nasıl şekillendirildiği ve açılarının nasıl hesaplandığı ile bağlantılıdır. Yuvarlak kesimli pırlantalar, ışığın iyi yansıdığı parlak pırlantalardandır ancak kötü şekilde kesildiğinde soluk bir görünüm taşıyabilir. Kesimi kusursuz olan pırlantalar, nadir olmalarıyla daha değerli sınıfına girer. Bu nedenle en yüksek kalitede kesilen pırlantaların fiyat değerleri de daha yüksektir.
Pırlanta alırken berraklık, kesim, renk ve karat gibi hususların bütün olarak fiyatı doğrudan etkilediğine dikkat etmelisin. Bu nedenle seçim yaparken pırlantanın üzerindeki iz seviyesini belirten berraklık, renk tonunu belirleyen renk skalası, büyüklüğüne odaklanan karat ve ışıltı seviyesini belirleyen kesim gibi tüm faktörleri göz önüne almalısın. Pırlantanın hem görünümünü hem de kalitesini belirleyen bu unsurlara dikkat ederek bütçen dahilinde kolay bir seçim yapabilirsin.
Lizay Pırlanta, her zevke ve bütçeye uygun pırlantalarla tasarlanan şık takılarını sunuyor! İnce işçiliklerle üretilen, zarafetine zarafet katacak olan göz alıcı ışıltılara sahip pırlantalı takıları isteğine göre seçebilirsin. Sen de hemen Lizay Pırlanta’nın zengin pırlanta seçenek yelpazesinden seveceğin bir model belirleyerek ister kendini mutlu et ister sevdiklerini!
Kaynaklar
https://4cs.gia.edu/en-us/blog/best-ways-to-save-money-on-diamond/